Türkiye, 17.543.136 toplam vaka sayısı ile COVID-19 pandemisinden en çok etkilenen ülkeler arasında dünyada 10. sırada. Birleşmiş Milletler Türkiye ekibi, Mart 2021’den itibaren “COVID-19 ile Mücadelede Sağlık Sisteminin Yenilikçi Hizmet Sağlama Modelleriyle Desteklenmesi Ortak Programı” kapsamında Sağlık Bakanlığı ile eş güdüm içerisinde pandemi sürecinde ortaya çıkan talep ve ihtiyaçlara yanıt verilmesine destek oldu. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu, UNFPA Türkiye tarafından yürütülen program ile 60 binden fazla kişiye, pandemi ile mücadele kapsamında, filyasyon, aşı, tedavi hizmetlerine destek vermenin yanı sıra; doğum öncesi ve sonrası bakım, anne ve çocuk sağlığı ile üreme sağlığı danışmanlığı hizmetleri verildi.
12 Ocak 2021 itibariyle Türkiye, 2 milyon 346 bini aşkın COVID vaka sayısı ve 23,152 ölüm sayısı ile COVID-19 pandemisinden etkilenen ülkeler arasında 7. sıradaydı. Üreme sağlığının da salgınlar sırasında kritik önemde bir halk sağlığı meselesi olması ve gebelik ve doğumların güvenli gerçekleşmesinin iyi işleyen sağlık sistemlerine ve virüsle ilgili önlemlere katı düzeyde uyulmasına bağlı olması sebebiyle, Birleşmiş Milletler Türkiye, Türkiye Hükümeti’nin pandemiye yanıt çalışmalarına destek vermek amacıyla bir görev ekibi oluşturdu.
“COVID-19 ile Mücadelede Sağlık Sisteminin Yenilikçi Hizmet Sağlama Modelleriyle Desteklenmesi Ortak Programı”, UNFPA tarafından, WHO ve UNHCR’ın iş birliğinde Birleşmiş Milletler Güven Fonu’nun desteğiyle, Mart 2021’den Haziran 2022’ye kadar, Sağlık Bakanlığı ile koordineli olarak yürütüldü. Program ile, pandemi ile mücadele kapsamında; bağışıklama ve doğum öncesi ve sonrası bakım, bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve tedavisi ve rutin anne ve çocuk sağlığı hizmetleri gibi temel ihtiyaçlara ve COVID-19 pandemisi ile bağlantılı diğer sağlık hizmetlerine erişimi geliştirmek hedeflendi.
UNFPA, ortak program kapsamında, Ankara ve Konya’da ihtiyaçları özelleşmiş grupların sağlık hizmetlerine erişimini artırmak amacıyla mobil sağlık hizmet birimleri oluşturdu. 10 hemşire ve ebe, 10 tercüman ve 10 şoförden oluşan 10 mobil sağlık birimi, 60 bin 405 kişiye, aşı, filyasyon, doğum öncesi ve sonrası bakım, anne ve çocuk sağlığı ile aile planlaması danışmanlığı alanlarında 155 bini aşkın hizmet verdi.
Bu kapsamda, yaklaşık iki bini gebelere olmak üzere 22 bin COVID-19 aşısı yapıldı, 11 bin 120 gebeye danışmanlık sağlandı, riskli gebeliklere ilişkin 7 bin ev ziyareti yapıldı. Ayrıca, Ankara ve Konya’da İlçe Sağlık Müdürlüklerinin koordinasyonu ile gebelere COVID-19 pandemisi, doğum öncesi ve doğum sonrası bakım ve aile planlaması konularında eğitim vermek üzere gebe sınıfları oluşturuldu.
Program kapsamında 18 bin 443 kişiye de, gebeler ve yeni doğum yapmış anneler için güvenli annelik ve aile planlaması danışmanlığı dahil olmak üzere cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri verildi. Hizmete erişimi görece güç olan gruplarla ulaşabilmek amacıyla Göçmen Sağlığı Merkezleri ile birlikte çalışıldı, mevsimlik tarım işçileri düzenli ziyaret edilerek, sağlık ve sosyal destek hizmetleri sunuldu.
Projenin kapanış etkinliği 16 Haziran 2022 tarihinde Afyon’da, Birleşmiş Milletler Türkiye Mukim Koordinatörü Alvaro Rodriguez, UNFPA Türkiye Temsilcisi Hassan Mohtashami ve Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Dr. Muhammet Çömçe ile Sağlık Bakanlığı merkez ve il teşkilatlarından yöneticilerin katılımıyla gerçekleştirildi.
