BIST 30 Endeksi’nde yer alan ve bankacılık sektörü dışında faaliyet gösteren 26 şirketin 2023 yılı sürdürülebilirlik performansları beş yaşamsal iklim ve biyo-çeşitlilik bağlantılı temaya yaklaşımları üzerinden yeniden değerlendirilmiş, ancak iklim değişikliği ile mücadele kapsamında maalesef yeterli çaba ortaya koyamadıkları gözlemlenmiştir.
İklim için 350 Derneği ve Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği‘nin (SEFiA) yayımladığı “İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Araştırması: BIST 30 Şirketlerinin 2023 Yılı Görünümü” raporundan öne çıkan başlıklar:
ESG Raporlaması
2022 yılında BIST 30 Endeksi’nin (Bankacılık hariç) yüksek ve ciddi yüksek riskli şirket oranı %38 ve düşük riskli şirket oranı %19 olarak gerçekleşmiş iken, 2023 yılında bu oranlar sırasıyla %46 ve %12 olarak gerçekleşmiştir.
- 2023 yılında 15 şirket bir önceki yıla kıyasla ESG skorlarını korumuştur.
ESG Skoru iyileşen şirketler:
- Tofaş, 2022 yılında orta ESG risk skoru almışken, 2023 yılındaki performansı kapsamında düşük riskli olarak değerlendirilmiştir.
- Tüpraş, 2022 yılında aldığı puanla yüksek ESG risk grubunda iken, 2023 yılına geldiğimizde orta riskli olarak kabul edilmiştir.
- Koç Holding 2022 yılında ciddi ESG riski alanında yer alırken, 2023 yılındaki ESG performans iyileştirmeleri neticesinde yüksek riskli olarak görülmüştür.
2022 yılında ESG performansı açısından orta riskli kabul edilen BİM, 2023 yılında ESG puanı kötüleşen tek şirket olmuş ve ilgili yılda yüksek riskli kategoriye dahil olmuştur.
Değerlendirmeye tabi tutulan şirketlerden, Alarko Holding, Borusan, Doğuş Otomotiv, Enka İnşaat, Kontrolmatik ve Oyak Çimento olmak üzere toplam 6 şirketin ise, 2023 yılına ait ESG skoruna ulaşılamamıştır.
Endekse bu yıl dahil olan Astor Enerji, her iki yıl için de Sustainalytics ESG raporlaması yapmamıştır.
CDP Raporlaması
2023 yılında 6 şirket iklim değişikliği, 4 şirket su güvenliği skorlarını yukarıya taşımıştır. 1 şirketin ise su güvenliği raporlaması neticesinde puanı düşmüştür.
Olumlu Gelişmeler:
Tüpraş hem iklim değişikliği hem de su güvenliği alanında CDP raporlamasına ilk defa yanıt vermiş olup, Kontrolmatik iklim değişikliği, Pegasus ise su güvenliği alanında 2023 yılında ilk kez raporlama yapmıştır.
Emisyon Salım Değerleri
Kapsam 1 ve Kapsam 2 ile (varsa) Kapsam 3 şeklinde 2023 yıllık emisyonlarını açıklayan şirketlerden, 5 şirket 2022 yılına göre Kapsam 1 emisyon salımını artırırken, 13 şirket ise azaltmıştır. 7 şirket ise 2023 yılında emisyonlarını raporlamamıştır.
Net Sıfır ve Karbon Nötr Hedefleri
- Tamamı 2050 yılı olmak üzere toplam 12 şirketin net-sıfır hedef tarihi vardır.
- 11 şirketin, en erken 2030 yılı olmak üzere karbon-nötr hedef tarihi mevcuttur.
Olumlu Gelişmeler:
2023 yılı içerisinde net sıfır hedef tarihi açıklayan 3 yeni şirket vardır: Erdemir, Petkim ve Tofaş
İlgili Haberler:
Sevdin Köseoğlu
Sevdin Köseoğlu, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nden 2017 yılında mezun oldu. 2016 yılının başında Atlas Dergisi Fotoğrafçısı Umut Kaçar’ın asistanlığını yaptıktan sonra Dijital İletişim Uzmanı olarak Habitat Derneği’nin bünyesine katılmıştır. 2018 yılından itibaren Yeryüzü Derneği, EkoIQ, İklim Haber, Sivil Alan Medya, YADA Vakfı, Sosyal İklim Derneği, Sağlıkta Genç Yaklaşımlar Derneği, TÜRKONFED gibi çeşitli kurumlarla freelance iletişim danışmanlığı, kampanya yönetimi, grafik tasarım ve prodüksiyon desteği konularında çalıştı. 2020 yılından bu yana da Sivil Düşün AB Programı'nda uzman olarak, Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği ve İklim Salatası'nda ise iletişim uzmanı olarak çalışmalarına devam etmektedir.