Sivil Toplum için Destek Vakfı Kurumsal Hibe Programı, 2019-2020 döneminde Turkey Mozaik Foundation iş birliği çerçevesinde, bireysel ve kurumsal bağışçıların desteğiyle hayata geçirilmektedir.
I. Fonun Amacı
Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü ve Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından paylaşılan verilere göre, Nisan 2019 itibarıyla Türkiye’de 116.559 dernek ve Temmuz 2018 itibarıyla 5.185 yeni vakıf faaliyet gösteriyor. Türkiye’deki derneklerin büyük çoğunluğu mesleki dayanışma ve yardımlaşma, spor ve spor ile ilgili faaliyetler ve dini hizmetlerin yerine getirilmesi gibi alanlarda çalışırken; vakıflar öncelikli olarak sosyal yardım, eğitim ve sağlık hizmetleri gibi alanlarda faaliyet gösteriyor. Bu kuruluşların arasında bir sosyal sorunun çözümüne yönelik faaliyet yürüten ve o sorunun çözümünde yer alanların bizzat o sorundan doğrudan etkilenen kişilerden oluştuğu sivil toplum kuruluşlarının (STK) sayısı da gün geçtikçe artıyor.
Dernek ve vakıfların mali büyüklükleri yıllar içerisinde artış göstermeye devam etse de; Türkiye’nin artan ve çeşitlenen sosyal sorunlarını gidermeye veya bu sorunların toplumsal etkilerini hafifletmeye yönelik çalışmalar yapan ve sosyal değişim yaratan STK’ların kurumsal ihtiyaçları devam ediyor. Yapılan araştırmalar, STK’ların öncelikli ihtiyaçlarının yasal mevzuat ve uygulamalarından kaynaklanan sıkıntıların giderilmesi, mali kaynakların artması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması ile insan kaynağına erişimin artması noktalarında olduğunu gösteriyor (TÜSEV, 2011).
Türkiye’de faaliyet gösteren birçok STK faaliyetlerini kısıtlı mali kaynaklarla gerçekleştiriyor. STK’ların neredeyse yarısının (%44,6) yıllık gelirleri 10.000 TL’nin altında. Ayrıca %15,7 gibi bir bölümünün yıllık gelirleri ise 2.000 TL’nin altında iken, 200.000 TL’nin üzerinde geliri olan kuruluşların oranı sadece %8,8 (YADA, 2010). STK’ların %57’sinde ücretli çalışan bulunmazken, yaklaşık %41’inin insan kaynakları 6 ila 20 gönüllü çalışandan oluşuyor. Ücretli çalışanı bulunan STK’ların %85’i maaşlı çalışan kapasitesini, gönüllü çalışanı bulunan STK’ların ise %71’i bu alandaki kapasitesini yetersiz buluyor (TÜSEV, 2011). Türkiye’deki vakıf ve derneklerin durumuna genel bir bakış, STK’ların kurumsallaşma düzeylerinin düşük seviyede olduğunu ve kaynak yetersizliğinin bu durumda önemli bir rol oynadığını ortaya koyuyor. Bununla birlikte, zorlayıcı koşullara rağmen sivil toplum kuruluşları Türkiye’nin demokratikleşme sürecine katkı sağlamak, toplumsal ihtiyaçlara cevap vermek ve sosyal değişim yaratmak yönündeki çalışmalarına etkin bir şekilde devam ediyor.
Kurumsal Hibe Programı yukarıda özetlenen arka plan çerçevesinde dezavantajlı kesimlerin toplumsal katılımını geliştirmek ve/veya sosyal refahını artırmak amacıyla çalışan STK’ların kurumsal kapasitelerini desteklemek amacıyla 2016’da oluşturdu. Kurumsal Hibe Programı kapsamında bir STK’nın kurumsal gelişimini sağlamaya yönelik çeşitli faaliyetlerin karşılığı olan kira, insan kaynağı, uzman desteği, seyahat gibi kalemleri içeren başvurular kabul ediliyor.
Kurumsal Hibe Programı’nı öncelik alanı olarak belirleyen Sivil Toplum için Destek Vakfı da kuruluşundan bu yana dağıttığı hibelerin %28’ini 22 STK’nın kurumsal gelişimine destek vermek için tahsis etti.
Sadece hibe değil kurumsal gelişim ile ilgili farklı destekler de sağlanacak…
Program 2019 – 2020 döneminde, geçtiğimiz senelerden farklı olarak, desteklenecek sivil toplum kuruluşlarına vereceği finansal desteğin yanı sıra, kuruluşların kurumsal gelişimlerini desteklemeye yönelik farklı imkanları da seferber edecek. Bu çerçevede, Vakıf tarafından geliştirilen kurumsal kapasite bileşeni ile desteklenen STK’ların bir yıl süreyle finansal sürdürülebilirlik (kaynak geliştirme), aynı alanlarda çalışan STK’larla ortak çalışmalar yapma, yeni bir fikri proje haline getirme ve uygulama, üzerinde çalışılan sosyal sorunla ilgili kamuoyu yaratma ve/veya karar alıcıları etkileme (savunuculuk ve lobi faaliyetleri), toplumda ve/veya hedef kitlede yaratılan etkiyi/ değişimi ölçme ile kurum içi ve dışı iletişim konularında uzman mentorlarla çalışarak kurumsal kapasitelerini güçlendirmeleri de hedefleniyor.
Böylece Kurumsal Hibe Programı’nın yeni süreci aşağıdaki gibi planlanıp uygulanacaktır:
– Hibe almaya hak kazanan kuruluşlarla kendi yerellerinde yapılacak bir strateji geliştirme toplantısı sonrası ihtiyaçlarının tespit edilmesi, önceliklendirilmesi ve hangi kurumsal ihtiyaca yönelik çalışılmaya başlanacağı konusunda mutabakat sağlanması,
– Bütçenin güncellenerek son haline getirilmesi ve kullanılmaya başlanması,
– İlgili kurumun gelişimi için sivil toplumda o konuda yetkinliğe sahip olan bir mentor ile eşleşmesi,
– Mentor ve kapasite gelişim ekiplerinin ilgili kurumu desteklemesi.
Böylece başvuran kuruluşlar sadece hibe almak için değil, programın kapasite gelişim imkanlarından yararlanmak için de başvurmuş olacaktır.
II. Başvuru Koşulları
A. Başvuru Sahibi Kuruluşlarda Aranan Özellikler
Aşağıda yer alan başvuru kriterlerine uyan ve tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar hibe programına başvurabilirler:
– Türkiye’de kurulmuş dernekler, vakıflar ve kooperatiflerle diğer kar amacı gütmeyen,
– En az bir senedir sahada aktif olarak çalışan,
– 2018 yılındaki gelirleri 30.000 TL’den fazla ve 750.000 TL’den az olan,
– Çalışmalarının odağında dezavantajlı kesimlerin toplumsal katılımını geliştirmek, haklarını savunmak ve/veya sosyal refahını artırmak olan
– Kurumsal kapasite gelişimiyle ilgili bir vizyona ve ihtiyaca sahip olan kuruluşlar.
Meslek odaları ve yardım kuruluşlarıyla sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları hibe programından yararlanamazlar.
Her kuruluştan yalnızca bir başvuru kabul edilecektir.
Geçmiş dönemde Sivil Toplum için Destek Vakfı’ndan hibe almış olan ya da başka bir hibe programı için başvurup reddedilmiş olan kuruluşların bu programa başvurmasında bir engel yoktur. Kurumsal Hibe Programı’nın bir önceki döneminde hibe almış kuruluşların başvuruları değerlendirilirken ilk hibe dönemindeki başvurularında amaçlananlarla hibe dönemi sonunda hayata geçirebildikleri arasındaki ilişki bir performans kriteri olarak değerlendirmeye alınacaktır.
Sivil Toplum için Destek Vakfı ve/veya Turkey Mozaik Foundation tarafından desteklenen STK’lar hibe programına başvuruda bulunabilirler. Ancak yeni başvurularının hali hazırda desteklenen projelerle aynı olmaması gerekir.
B. Uygulama Yeri ve Süresi
Başvurular bünyesinde çerçevesi çizilen faaliyetlerin uygulama süresi en fazla 12 ay olmalıdır. Desteklenecek çalışmaların uygulama yeri Türkiye sınırları içinde olmalıdır.
Faaliyetlerin en erken başlama tarihi 2019 Mayıs sonu/Haziran başıdır.
C. Hibe Tutarı ve Ödeme Takvimi
Kurumsal Hibe Programı kapsamında STK’lara dağıtılacak hibenin toplam tutarı en az 240.000 TL’dir. Değerlendirme Komitesi kriterler çerçevesinde ve gerekli gördüğü takdirde yapılan başvuruları olumlu değerlendirmeme ya da dağıtılacak hibe miktarını artırma/azaltma hakkını saklı tutar.
Başvuru yapan STK hibe programından en fazla 60.000 TL talep edebilir. Eş finansman mümkündür ve bununla ilgili bir kısıt bulunmamaktadır.
Buna ek olarak, kurumların yararlanacağı kapasite gelişim ile ilgili desteklerin maliyetleri Sivil Toplum için Destek Vakfı tarafından ayrıca karşılanacaktır.
Hibeler, ilki hibe sözleşmesinin imzalanmasını takip eden hafta olmak üzere desteklenen STK ile mutabık kalınan takvim çerçevesinde ödenir. Ödemeler en az üç taksit halinde ve banka hesabına havale yoluyla yapılır.
Toplam bütçenin %15’ine tekabül eden son taksit, desteklenen STK’nın imzalanan sözleşmedeki tüm yükümlülükleri yerine getirmesi şartıyla final raporunun onaylanmasının ardından bir ay içerisinde ödenir.
Desteklenen STK’ların hibe kapsamında yaptıkları harcamaların faturalarını üç sene boyunca saklamaları gerekir. Gerekli görüldüğü takdirde, Sivil Toplum için Destek Vakfı tarafından mali denetleme istenebilir.
Kabul edilmeyen harcamalar
İstenilen hibe kurumsal ihtiyaç çerçevesinde çeşitli ya da tek bir kalem için (maaş dahil) harcanabilir ancak üçüncü kişilere alt hibe olarak verilemez ya da devredilemez. (Örneğin; Bir STK içinde burs programı yürütmekle ilgili yapılacak başvuruda, öğrencilere verilecek burs rakamı Sivil Toplum için Destek Vakfı’ndan talep edilemez. Ancak bu programın hayata geçmesiyle ilgili diğer giderler – koordinatör maaşı, iletişim faaliyetlerinin masrafları vb. – talep edilebilir.)
Başvuru kapsamında, yukarıda belirtilen ve kuruluşların iç kapasitelerini geliştirmeye yönelik olan faaliyetler bir projeymiş gibi düşünülerek başvuru formunda açıklanmalı ve bütçelendirilmelidir. Ancak, kuruluşun yeni ya da devam eden bir çalışmasının sahada hayata geçirilmesi için yapılacak faaliyetler (tekil projeler) bu hibe programı kapsamında desteklenmeyecektir.
III. Değerlendirme Kriterleri ve Süreci
A. Değerlendirme Komitesi
Sivil Toplum için Destek Vakfı tarafından hibe başvurularının değerlendirilmesi amacıyla bir komite kurulmuştur. Değerlendirme Komitesi bağışçılar ve vakıf kurullarının yetkililerinden oluşur. Komite, yapılan başvuruları aşağıda belirtilen kriterler doğrultusunda değerlendirerek görüş bildirecektir.
Komite belirtilen kriterler doğrultusunda ve gerekli gördüğü takdirde yapılan başvuruları olumlu değerlendirmeme hakkını saklı tutar.
B. Değerlendirme Kriterleri
Başvurular aşağıda yer alan kriterler doğrultusunda değerlendirilecektir:
– Başvuran kuruluşun kurumsal kapasitesi: Kuruluşun üyeleri, bağlantıları, (varsa) çalışanları, gönüllüleri ve uzmanlığıyla yapılan işe odaklanmak için yeterli yönetim becerisi ve hibeyle ilgili birinci derecede sorumluluk sahibi olan ekibin işin gerektirdiği bilgi, beceri, zaman ve tecrübeye sahip olması.
– Özgünlük: Fikrin, kuruluşun ve yaklaşımın Türkiye özelinde özgünlüğü.
– Sosyal sorunla ilişkili kesimlerin (hedef kitlenin) STK’yla ilişkisi: Üzerinde çalışılan sosyal sorunun sonuçlarından doğrudan etkilenenlerin hibe programına başvuran kuruluşta, çözümle ilgili planlamada ve uygulamada ne ölçüde yer aldığı.
– Nedenlere odaklanmak: Sosyal sorunları ortaya çıkaran nedenlerin ortadan kalkmasına odaklanarak kısıtlı kaynakla sosyal etki yaratma potansiyeline sahip olması.
– Ölçeklenebilir yaklaşım: Yeterli kaynaklar seferber edildiğinde mevcut yaklaşımın ya da ortaya çıkarılan modelin çoğaltılabilir olma potansiyeline sahip olması.
– Sosyal etki: Yapılan işin veya kuruluşun gelişiminin genel olarak sivil topluma ve sivil toplumda çalışılan alt alana yönelik ölçülebilir katkısı.
Ayrıca hibe programının kapasite gelişim çerçevesinde sağlayacağı olanaklarla kurumun ihtiyaçlarının örtüşüyor olması da bir kriter olarak dikkate alınacaktır.
C. Değerlendirme Süreci
Başvurular öncelikle teknik açıdan uygunluklarına göre vakıf içinde değerlendirilir. Bu süreç içinde gerek görülürse başvuru sahipleriyle görüşmeler yapılabilir.
Vakıf tarafından yapılan iç değerlendirme sonucu programın öncelikleriyle örtüşen, üzerinde daha ayrıntılı konuşulması ve uzmanların görüş bildirmesi istenilen başvurular Değerlendirme Komitesi’nin katılacağı bir toplantıda değerlendirilir.
Desteklenmeye hak kazanan STK’larla hibe sözleşmeleri imzalanır, mentorlarla eşleştirilir ve hibe süreci başlar.
Toplantı katılımcılarının ve başvuran STK’ların başvuru süreçlerine yönelik bütün bilgileri, işlemleri, görüşleri ve görüşmeleri gizlilik çerçevesinde ele alınır.
Sivil Toplum için Destek Vakfı değerlendirme sürecinde, Değerlendirme Komitesi üyelerinin görüşleri doğrultusunda talep edilen bütçelerde değişiklik önerme hakkını saklı tutar.
Sivil Toplum için Destek Vakfı, Kurumsal Hibe Programı çerçevesinde dağıttığı toplam hibe tutarını artırmak için Turkey Mozaik Foundation ile işbirliği yapmaktadır. Bu çerçevede seçim sürecinde ilgili kuruluşun uzmanlığına da başvurulabilecektir.
IV. Başvurular
Başvuru yapmak isteyen kuruluşların internet sitemizin ana menüsündeki Başvuru Formları bağlantısında yer alan Kurumsal Hibe Programı başvuru formunu eksiksiz şekilde doldurmaları gerekir. Başvuru formuna BURADAN ulaşabilirsiniz (Kurumsal Destek Programı sekmesindeki başvuru formu).
Ön hazırlık yapmak için Kurumsal Hibe Programı başvuru formunun *.pdf versiyonunu bilgisayarınıza BURADAN indirebilir ve başka bir dosya oluşturarak başvurunuzu oluşturabilirsiniz. Böylece daha sonra başvuru formuna ilgili alanları kopyalayıp yapıştırarak ilerlemeniz daha kolay olacaktır.
Başvuru formunu gönderirken;
– Başvurunun kabul edilmesi durumunda başvuruyla ilgili birinci derece sorumlu olacak iki kişinin ayrıntılı öz geçmişi,
– Başvuruda belirttiğiniz amacı gerçekleştirmek amacıyla bir senelik bütçe öngörünüz ve bunun içinde Sivil Toplum için Destek Vakfı’ndan talep edeceğiniz miktarı içeren bütçe (örnek bütçeyeBURADAN ulaşabilirsiniz),
– (Dilerseniz) başvurunuzu güçlendireceğini düşündüğünüz bilgi, belge, yayın, haber vb. içeren bilgilerin formda ilgili bölüme eklenmesi (formdaki en son bölüm) ya da form gönderildikten sonra en fazla 2 iş günü içinde [email protected] adresine e-posta ile gönderilmesi gerekir.
Bu ek dokümanlar Sivil Toplum için Destek Vakfı’na ulaşmadan başvurular değerlendirmeye alınmayacaktır.
V. Başvuru Süreci
Kurumsal Hibe Programı’na yapılan başvurular 6 Mayıs 2019 tarihinde saat 18:00’e kadar kabul edilecek ve başvuru süreci aşağıda yer alan takvime uygun olarak yürütülecektir.
VI. İzleme ve Değerlendirme Süreci
Program kapsamında desteklenen STK’ların, hibe ödemeleriyle bağlantılı olarak belirlenen tarihlerde ara dönem ve final raporları sunmaları gerekir. Buna ek olarak, desteklenen kuruluşların her ay düzenli olarak projenin gelişimiyle ilgili bilgilendirme yapmaları beklenir. Sivil Toplum için Destek Vakfı tarafından belirli aralıklarla desteklenen STK’lara ziyaretler gerçekleştirilebilir.
Hibe programından yararlanacak kuruluşların etki ölçümü ile ilgili sürece gerekli katkıyı yapması gerekmektedir.
Programla ilgili sorularınızın cevapları Sıkça Sorulan Sorular bölümünde de olabilir. Diğer sorularınız için [email protected] adresine e-posta ile sorularınızı sorabilirsiniz.
Sivil Toplum için Destek Vakfı, başvuru kriterleriyle ilgili değişiklik yapma hakkını saklı tutar. Başvuru sayısı çok yüksek olduğundan olumsuz olan başvurulara dönüş yapılamayabilir Anlayışla karşılamanızı bekliyoruz.
