“Çocuklarımızın teknoloji kullanımını kontrol altına almalıyız”
Herkesin iyi ve sağlıklı bir yaşam sürmesi için bağımlılıklarla mücadele eden Yeşilay, yaz tatilinin yarısını geride bıraktığımız bu günlerde çocukların ve gençlerin ekran kullanımıyla ilgili ebeveynleri uyardı. Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk tatil dönemlerinde çocukların internet kullanımının dijital oyun, sosyal medya, çevrim içi kumar oynama ve çevrim içi alışveriş gibi bağımlılıklara dönme riskinin arttığına dikkat çekerek “Çağımızın bir getirisi olan teknoloji hayatımızın her alanında bizimle. Bu noktada mühim olan teknolojiyi verimli kullanmak ve çocuklarımızın kullanımını kontrol altında tutmak” dedi.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’nın da gösterdiği gibi 6-15 yaş grubundaki çocukların internet kullanım oranı yüzde 82,7’ye yükselirken, bu çocukların yüzde 90,1’i hemen her gün internet kullanıyor. Alkol, tütün, madde ve kumar bağımlılıklarının yanı sıra teknoloji bağımlılığı alanında da çalışmalarına hız kesmeden devam eden Yeşilay, genç yaşların teknoloji bağımlılığı konusunda riskli grup olduğunu vurgulayarak ebeveynlere tavsiyelerde bulundu.
Çocukların tatil sırasında zaman yönetimi ve ekran karşısında geçirdiği süre konusunda ebeveynlere sorumluluk düştüğünü belirten Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk şunları söyledi:
“Yaz tatilinde internetin kontrolsüz kullanımın önüne geçmemiz, çocuklarımızı ekran karşısındaki zamanlarını verimli geçirmeleri için yönlendirmemiz büyük önem taşıyor. Yeşilay olarak ebeveynlere; çocuklarına boş zamanlarının önemini anlatmalarını, onların kendilerini geliştirmeleri için farklı aktiviteler yapmalarına öncülük etmelerini öneriyoruz. Çocukların arkadaşlarıyla sosyalleşmesi de yeni eğitim dönemine iyi bir psikoloji ile başlamaları için çok faydalı oluyor.”
Ebeveynlere tatillerde kontrollü teknoloji kullanımı sağlayan öneriler:
- Çocuklarınıza, ilgilerini çekebilecek, faydalı aktiviteler belirleyerek bir etkinlik planı yapabilirsiniz.
- Etkinlik listesini oluştururken çocuğunuzun isteklerini de göz önünde bulundurmak motivasyonu artıracaktır. Yapabileceklerinizi küçük kağıtlara yazıp bir kutuya veya kavanoza koyup içlerinden seçerek ilerleyebilirsiniz. Sessiz sinema, sandalye kapmaca, kutu oyunu oynama, ailece kendi gazetenizi çıkarma veya haber bülteninizi sunma, gözü kapalı resim çizmeyi deneme, sırayla ekleme yaparak bir hikâye oluşturma gibi aktiviteler bunlardan birkaçı olabilir.
- Etkinlik planında, çocuklarınızın arkadaşlarıyla geçireceği zamana mutlaka yer vermelisiniz.
- Açık havada zaman geçirmek ve çeşitli spor faaliyetleri çocuğunuzun beden ve ruh sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratacağını unutmamalısınız.
- Çocuklar can sıkıntısı veya olumsuz duygular hissettiklerinde teknolojik cihazlara yönelmek isteyebilirler. Onlarla sohbet etmek, çeşitli işlerde ufak da olsa sorumluluk vererek desteklerini istemek dikkatlerini daha olumlu yönlere çevirmeye yardımcı olacaktır.
- Bilgisayarda geçirilen süre, boş zamanlar, etkinlikler, ev içi sorumluluklar ve yemek saatlerinin yer aldığı günlük/haftalık tablolar oluşturarak, zamanı nasıl kullanacağınızı kontrol edebilirsiniz.
- İnternet yeni bilgiler öğrenmek için harika seçenekler sunar; dans etmekten dil öğrenmeye, kodlamadan resim çizmeye, animasyon videolar üretmekten beste yapmaya pek çok beceri kazanabilir, öğrendiklerinizi birbirinizle paylaşabilir, belki ailece bir proje üretebilirsiniz.
- İnternet kullanımı hakkında çocuklarınızla konuşarak, interneti nasıl, ne zaman ve nerede kullanılabileceğine dair kurallar oluşturabilirsiniz. İnternette ona rahatsızlık veren bir içerikle karşılaştığında size danışabileceğini ve yanında olacağınızı belirtebilirsiniz.
- Çocuğunuzla tanımadığı kişilerle paylaşmaması gereken bilgilerin neler olduğu hakkında konuşabilirsiniz. Örneğin; doğum tarihini, ev adresini ya da hangi okulda okuduğunu sizin tanıdığınız yakın arkadaşları ya da akrabalarınızın dışında kimsenin bilmesine gerek olmadığını anlatabilirsiniz.
- İnternette karşısına çıkan her bilginin doğru olmayabileceğini çocuğunuza anlatabilir; bu sayede doğru ile yanlış bilgiyi ayırt edebilmesine yardımcı olabilirsiniz. Bunun için doğru bilgilerin yer aldığı videoları birlikte izleyebilir, doğru kanallardan örnekler verebilirsiniz.
- Çocuğunuz teknolojik aletlerle zaman geçirirken birden kapatmak veya elinden almak çocuğun öfkelenmesine ve devam etmek için daha fazla ısrar etmesine neden olabilir. Bunun yerine çocuğa oyunu bırakması için kısa ve belli bir süre tanıyabilirsiniz. Örneğin, anlaştığınız süre üzerinden “10 dakika kaldı, 5 dakika kaldı” gibi hatırlatmalar yapabilirsiniz.
- Dijital iyilik halini yükseltmek için çocuğunuzla birlikte teknolojiden uzak zaman aralıkları belirleyebilirsiniz. Süresine birlikte karar vereceğiniz bu zaman dilimlerinde telefonunuzu veya bildirimlerinizi kapatabilir, teknolojiden uzaklaşabilirsiniz.